Vrste i oblici muzike,Muzički Žanrovi - opšte diskusije

Врсте и облици музике

Музика се може поделити на више жанрова на много различитих начина. Ове класификације су често арбитрарне и контроверзне, а блиско повезани стилови се по правилу преклапају. Многи не верују да је могућа општа класификација музичких стилова која би била логички конзистентна, а такође сматрају и да се на тај начин постављају ограничења која спречавају развој музике. Иако нико не сумња да постоје сличности између музичких композиција, не може се порећи постојање изузетака који се не би могли сврстати ни у један жанр.

Следи класификација музичких жанрова:

* Амбијентална музика
* Бас
* Балада
* Бит
* Блуз
* Готик
* Готик рок
* Готик метал
* Генгста реп
* Дарквејв
* Денс
* Друм ен бас
* Диско
* Електронска музика
* Етничка музика
* Индустријална музика
* Индустријал-рок
* Индустријал-поп
* Инструментална музика
* Култна музика
* Кантри музика
* Хеви метал
* Опера
* Ои!
* Панк
* Панк-рок
* Поп
* Поп-фанк
* Поп-фолк
* Психоделик
* Полка
* Прогресив рок
* Психоделични рок
* Рок
* Рокенрол
* РНБ
* Рејв
* Реге
* Ретро
* Реп
* Салса
* Самба
* Ска
* Симфоник рок
* Симфонијска музика
* Танго
* Техно
* Техно-индустријал
* Трип-Хоп
* Тренс
* Фанк
* Фолк
* Фолк-рок
* Фолклорна музика
* Хор
* Хип хоп
* Хардкор
* Хард рок
* Хаус
* Џез

Ambijentalna muzika

Ambijentalna muzika je muzički žanr koji sjedinjuje elemente različitih muzičkih stilova uključujući džez, elektronsku muziku, nju ejdž, rok, modernu klasičnu muziku, rege, tradicionalnu i etno muziku, pa čak i anti-muziku (noise).

Pregled

Najranije forme i teorije elektronske muzike dolaze iz radova Pjera Šefera. On je stvorio neke od prvih numera elektronske muzike koristeći gramofone i zvuke iz prirode u kombinaciji sa isečcima traka, time stvoreći prvo korišćenje ploča i magnetofonskih traka u eksperimentalnoj muzici. Njegovi radovi se mogu porediti sa Šopenhauerovim idejama „zvučnih svetova“, doslovno svetova osmišljenih u celosti od zvukova. Karlhajnc Štokhauzen je kasnije stvarao začetke elektronskih muzičkih eksperimenata 1955. godine. Ova dva izvođača su (među ostalima) postavili temelje ambijentalne muzike, koja će se pojaviti kasnijih decenija, sa razvitkom muzičke tehnologije.

Pojam „ambijentalna muzika“ je prvi spomenuo Brajan Ino, kasnih 1970-tih, kao referencu za muziku koja bi okruživala slušaoca bez skretanja pažnje na nju, muziku koja se može „aktivno slušati sa pažnjom ili isto tako lako ignorisati, u zavisnosti od izbora slušaoca“ (Ino, koji sebe smatra za „ne-muzičara“, je svoje zvučne eksperimente nazivao „tretmanima“ za razliku od tradicionalnih izvedbi). Stoga se Brajan Ino smatra ocem ambijentalne muzike. Njegova ploča iz 1978. godine Ambient 1: Music for Airports (Muzika za aerodrome) uključuje manifest koji opisuje ovu vrstu muzike. Iako je osmislio reč „ambijental“, Ino je ukazivao na radove i uticaj Erika Satijea. Ino je osmislio pojam u eseju, da bi distancirao svoj rad od tzv. „muzike za liftove“ i Muzaka. Ona je često mnogo sličnija „muzici za raspoloženja“ ili ambijentalnoj pozadini u filmovima i radijskim emisijama. Slušaoci često zaborave da slušaju ambijentalnu muziku, što je jedna od najvećih privlačnosti ovog žanra. Ona može biti bilo kojeg muzičkog stila, uključujući džez, elektronsku muziku i modernu klasičnu muziku.

Neki radovi francuskog kompozitora XX veka Erika Satijea, danas poznatog po svojim Trois Gymnopédies izdanjima, mogu se smatrati pretečama moderne ambijentalne muzike. On je neke od svojih dela opisivao kao „Musique d’ameublement“ („nameštajna muzika“ ili, doslovnije, „muzika za nameštaj“ i „muzika za korišćenje sa noževima i viljuškama“), ukazivajući na nešto što se može puštati tokom večere i što bi pre jednostavno stvorilo atmosferu za tu priliku, a ne bilo centar pažnje. Slično njegovim, neka dela francuskog kompozitora Edgara Varesa, koji je izuzetno koristio teremin u njegovim kompozicijama, kao i atonalne tehnike i nestandardne vremenske taktove, se takođe mogu posmatrati kao preteče ambijentalne muzike. Džon Kejdž je stvorio ultimativno ambijentalno delo 4'33", četiri i po minuta tišine odsviranih na klaviru, koje je nateralo publiku da sluša zvuk ambijenta koji ih okružuje. Kejdž je inspirisao minimalističke kompozitore poput La Mont Janga, Mortona Feldmana, Terija Rajlija, Stiva Rajha i Filipa Glasa, koji su takođe inspirisali Inov inovativni stil, jer se ambijentalna muzika može posmatrati kao vrsta minimalizma.

Rani albumi Pink Flojda (kao što su Ummagumma i Meddle) i krautrok izvođači, orijentisani „svemirskom muzikom“, kao što su Tangerine Dream, Popol Vuh i Cluster, su u mnogome uticali na žanr. Albumi Popol Vuha Affenstunde (1970) i In Den Garten Pharaos (1971) su bili jedni od prvih albuma elektronske ambijentalne muzike. Još jedan bitan album je Sonic Seasoning (1972) od Vendi Karlos. Ostali rani izvođači 1970-tih i 1980-tih, kao što su Klaus Šulce (bivši član Tangerine Dreama i Ash Ra Tempela), Žan-Mišel Žar i Kraftverk, su takođe imali uticaja. 1970-tih, neki ambijentalni, krautrok i drugi muzičari, koji su bili pod uticajem nju ejdž spiritualizma, stvorili su eklektičan žanr poznat kao Nju Ejdž muzika, prodavajući milione ploča nezavisno od mejnstrim muzičke industrije, putem pouzeća ili u nju ejdž prodavnicama. Do 1980-tih, Nju Ejdž muzika je postala toliko poznatija od ambijentalne muzike, da je „ambijent“ uzet kao sinonim za „Nju Ejdž“. Mnogi ambijentalni muzičari su namerno prihvatili nju ejdž teme da bi se plasirali ovakvoj publici.

Sa početkom 1980-tih, ambijentalna muzika počinje da utiče na neke pop grupe (primeri se mogu naći u instrumentalima grupa New Order, Depeche Mode, Simple Minds i U2). Kasnije, elektronska dens muzika i sint pop su se spojili u delima mnogih autora sa sanjivim i vijugavim zvucima ambijentalne muzike Inovog stila. Pod maskom različitih stilova, ovaj novi žanr (koji se ponekad naziva i ambijentalni haus, ambijentalni tehno, ambijentalni dab, IDM, ili jednostavno „ambijent“) je doživeo rađanje novih izvođača kao što su The Orb, Aphex Twin, The Irresistible Force i Biosphere (pod vođstvom Žeira Džensena).

Rani izvođači izdavačke kuće Warp, Future Sound of London, Autechre, Boards of Canada, Massive Attack, Portishead i The KLF, kao i kasniji poput Aphex Twina, su učestvovali u popularizaciji ambijentalne muzike i predstavljanja njene raznolikosti. Sada postoji širok dijapazon pod-žanrova, festivala, veb-sajtova, foruma, klubova, izdavačkih kuća i izvođača, koji stvaraju novu, interesantnu i originalnu muziku.

Ambijentalna muzika se koristila u mnogim televizijskim emisijama i filmovima i značajna je za doprinos njihovoj atmosferi. Kao alternativa konzervativnoj sporednoj muzici, ona pruža muzičaru umetničku slobodu. Tradicionalan način komponovanja za film ili televiziju obično podrazumeva stvaranje prepoznatljivih melodija ili džinglova za okruženje, heroja ili zločinca i za elemente radnje, kao što su ljubavne uloge, akcija i scene smrti. Ipak, ambijentalna muzika je zapažena zbog manje formulatičkog pristupa njenoj upotrebi u filmu i televizijskim emisijama. Na primer, film Dejvida Linča, Dina, iz 1984. godine, napušta epski naučno-fantastični stil muzike, popularizovanog u Ratovima Zvezda, radi više efektnih i atmosferičnih muzičkih melodija u izvođenju Brajana Inoa i grupe Toto.

Derivativne forme i pod-žanrovi

Organska ambijentalna muzika

Organska ambijentalna muzika je karakteristična po integraciji elektronskih, električnih i akustičnih muzičkih instrumenata. Pored uobičajenih uticaja elektronske muzike, organski ambijent teži ka spajanju uticaja svetske muzike, posebno dronskih instrumenata i ručnih perkusija. Organski ambijent teži da više bude u harmonoji sa prirodom, nego sa diskom. Neki izvođači ovog pod-žanra su Robert Rič, Stiv Rouč, vidnaObmana, O Yuki Conjugate, Džejms Jonson, Loren Nerel, Numina i Tuu.

Neki radovi ambijentalnih pionira, kao što je Brajan Ino, koji koriste kombinacije tradicionalnih instrumenata (poput klavira) i elektronskih instrumenata, mogu se smatrati organskom ambijentalnom muzikom u ovom smislu. 1970-tih i 1980-tih, Klaus Šulce je često snimao gudačke sastave i izvođenja solo čelista, zajedno sa svojim izvođenjima na Mug sintisajzeru.

Ambijentalna muzika inspirisana prirodom

Ova vrsta muzike je stvorena iz semplova i snimaka zvukova koji nastaju u prirodi. Ponekad se ovi semplovi mogu obraditi radi „instrumentalnijeg“ zvuka. Ovi semplovi se mogu složiti na način da formiraju uobičajenu muzičku strukturu ili mogu biti nasumični i neusredsređeni. Ponekad je zvuk pomešan sa urbanim ili „nađenim“ zvucima. Primeri uključuju dobar deo Biosphere-ovog albuma Substrata, muziku insekata Majre Kaliksa i album Weather Report Krisa Vatsona. Dešava se da dese neka preklapanja između organskog ambijenta i ambijentalne muzike inspirisane prirodom. Jedan od prvih albuma ovoga žanra, Sonic Seasoning Vendi Karlos, kombinuje semplovane i sintetizovane zvuke prirode sa ambijentalnim melodijama i dronovima radi naročito opuštajućeg efekta.

Dark ambijent

Dark ambijent je opšti pojam za svaku vrstu ambijentalne muzike sa „mračnim“ ili disonantnim osećajem. Numere iz ovog žanra često uključuju obimno korišćenje digitalnog odjeka, radi stvaranja ogromnih soničnih prostora za zastrašivanje, izuzetno dubokih zvukova poput niskotonalnih dronova, tmurnih muških horova, odjekujuće grmljavine i udaljene artiljerije. Ovaj žanr ima nemilosrdno gotski prizvuk. Slični stilovi uključuju ambijentalni industrijal i izolacionistički ambijent.

Ambijentalni industrijal

Ambijentalni industrijal je hibridni žanr ambijentalne i industrijske muzike, gde se pojam industrijal koristi u originalnom eksperimentalom smislu, a ne u smislu industrijal metala ili EBM-a. Tipična numera ambijentalnog industrijala (ako postoji tako nešto) se sastoji od razvijajućih disonantnih harmonija metalnih dronova i rezonanci, tutnjave ekstremno niskih frekvencija, buka mašina, poneki put sa dodatkom gongova, prekusivnih ritmova, distorzovanih glasova i/ili bilo čega drugog što izvođač smatra pogodnim za semplovanje (često obrađeno do mere gde se originalni sempl više ne može prepoznati). Čitavi radovi mogu biti bazirani na snimcima radio teleskopa, brbljanju novorođenih beba ili zvukova snimljenih preko kontakt mikrofona na telegrafskim žicama.

Među mnogim izvođačima koji rade u ovom području, izdvajaju se Coil, CTI, Lustmord, Susumu Jokota, Hafler Trio, Nocturnal Emissions, Zoviet France, PGR, Tomas Koner, Controlled Bleeding i Deutsch Nepal. Važno je naglasiti da je većina ovih izvođača veoma eklektična u svojim izvođenjima, jer mnoga od njih pripadaju oblastima van ambijentalnog industrijala.

Izolacionistička ambijentalna muzika

Poznatija kao izolacionizam. Pojam je popularizovan sredinom 1990-tih od strane britanskog magazina The Wire i kompilacijom Ambient 4: Isolationism izdavačke kuće Virgin. Ovaj pojam je počeo manje-više kao sinonim za ambijentalni industrijal, ali uključujući i pojedine post-tehno pravce ambijenta koje su izvodili Autechre i Aphex Twin. Izdavačka kuća Sombient je sada primarni snabdevač izolacionističkog ambijenta, naročito serije „dronskih“ kompilacija. Jedan od poznatih izvođača ovog stila ambijentalne muzike je Robert Frip.

Ostali „manje ambijentalni“ stilovi ambijentalne muzike

Postoje mnogi drugi stilovi koji se identifikuju kao ambijentalna muzika. Iako postoje informacije o ovim stilovima, mnogi izvođači koji ne pripadaju nju ejdž svetu muzike, proizvode albume koji spajaju ambijentalnu muziku bez ritma sa elektronikom sporog tempa na taj način da se granice između njih ni ne primećuju. Čil aut muzika se često povezuje sa klupskom kulturom i ponekad se koristi kao pojam koji sadrži ambijentalnu muziku kao svoju podvrstu. Britanski tehno se naročito razvijao u Šefildskoj izdavačkoj kući Warp Records, gde su prethodni elektronski pioniri poput Cabaret Voltaire i Autechre postavili temelje za razvoj ambijentalnog tehna, koji su nastavili da razvijaju Aphex Twin i Boards of Canada. Sa ove scene su se razvili ambijentalni dab i ambijentalni tehno. IDM (Inteligentna Dens Muzika) je još jedan izraz koji je sinonim za ovu scenu. Elektroakustična i akusmatična muzika su „klasične“ umetničke forme muzike koje koriste stvaranje elektronskog zvuka umesto ili zajedno sa akustičnim instrumentima. Glič muzika je pod-žanr ove muzike. Neke klupske grupe su pravile ambijentalnu muziku uživo, mešajući tehnike i stilove daba sa ambijentalnim teksturama i dens melodijama. Poznatiji izvođači koji su to radili su Sonic State, Junkielover, the Orb, Chillage People, H.U.V.A. Network, Solar Friends, The Starsound Orchestra i Kuma Mela Project.

Elektronska muzika

Elektronska muzika je svaka muzika koja uključuje elektronsko procesovanje i čije izvođenje podrazumijeva intenzivno korišćenje uređaja koji pretvaraju električne impulse u zvuk. Iako svaka vrsta muzike koja nastaje ili se modifikuje preko električnih, elektromehaničkih ili elektronskih uređaja može biti smatrana elektronskom muzikom, preciznije je reći da se pod elektronskom muzikom podrazumijevaju kompozicije u kojima je kompozitor unaprijed odlučio koji tip elektronskog procesovanja će primijeniti na svoj muzički koncept, tako da se u krajnjem rezultatu na neki način oslikava interakcija kompozitora sa odabranim medijem.

„Stvaranje muzike preko elektronskih instrumenata je već duže vrijeme iscrpljeno kao novost. Korišćenje elektornike za komponovanje, organizovanje, snimanje, miksovanje, podešavanje boje tona, randomizaciju, izvođenje i distribuciju muzike je danas intimno povezano sa modernim muzičkim iskustvom.“[1] Sa istorijske tačke gledišta, elektronskom muzikom se smatra bilo koja muzika koja nastaje upotrebom elektronskih muzičkih instrumenata i elektronskog procesovanja, dok u modernom vremenu takvo razlikovanje gubi smisao, pošto skoro sva današnja snimljena muzika, kao i većina muzičkih izvođenja uživo, zavise od upotrebe elektronike. Muzički koncepti koji su nekada smatrani naprednim - korišćenje zvukova iz okruženja, ambijentalna muzika, digitalno sampliranje, kompjuterska muzika, elektronske modifikacije akustičnih zvukova, itd., se pretopila sa mnogobrojnim žanrovima popularne muzike. Žanrovi kao što su nju ejdž, rap, hip-hop. elektronika, tehno, džez i narodna muzika su postali sastavni dio muzičke produkcije. Danas, pojam elektronska muzika služi za identifikovanje ili razlikovanje muzike koja koristi elektroniku kao centralnu tačku za inspiraciju, od muzike koja koristi elektroniku u službi zamišljene produkcije, koja iako može imati neke elektronske elemente ipak se u potpunosti ne inspiriše u elektronici.„Čista elektronska muzika predstavlja zvučne talase koji nastaju kao rezultat korišćenja elekronike, bez upotrebe tradicionalnih muzičkih instrumenata ili zvukova koji se sreću u prirodi, odnosno, čista elektronska muzika nastaje u domenima računara, sintisajzera i drugih srodnih tehnologija.“
Izučavanje izbora zvučnih mustri i svetlosnih efekata u elektronskoj muzici naziva se elektonika (grč. Ελεκτοσ "zvučna mustra", starogrčki νικοσ "svetlosni efekat").

Istorija

U 19. vijeku, urađeno je više pokušaja kreiranja i snimanja zvukova mehaničkim ili elektromehaničkim putem. Na primjer, njemački naučnik Herman fon Helmolc je trasirao grafičke prikaze talasa regularnih zvukova kako bi provjerio svoja istraživanja na polju akustike. Veoma važan događaj za istoriju elektronske muzike, bio je izum gramofona od strane Tomasa Edisona i Emila Berlinera, koji su nezavisno jedan od drugog došli do izuma, 1870-ih i 1880-ih. Taj izum ne samo da je stvorio uslove za početke industrije snimanja, nego je i pokazao da je svaki akustični sadržaj muzičkih zvukova moguće snimiti, (iako ne sa potpunom preciznošću u to vrijeme), kao i sačuvati za ponovno, kasnije korišćenje.

Drum and bass

Drum and Bass je muzički pravac elektronske muzike. Piše se takođe i kao "drum'n'bass" ili "drum&bass". Ovaj pravac je nastao u ranim devedesetim godinama 20. veka u Velikoj Britaniji. Osmišljen prvobitno kao kontra-pravac engleskoj happy hardcore i rejv sceni, danas je jedan od glavnih elektronskih muzičkih pravaca u Evropi, Australiji i većem delu Amerike.

Drum'n'Bass je poliritmička i najkompleksnija muzika elektronske forme. U početku, dok se ovaj pravac još uvek zvao Jungle, bio je u suštini ubrzan breakbeat sa semplovima rege i hip hop muzike.

Najpoznatiji producenti su Mask (Velika Britanija), Hype (Velika Britanija), Zinc (Velika Britanija), Noisia (Holandija), Misanthrop (Nemačka) kao i mnogi drugi.

Dauntempo

Dauntempo (engl. Downtempo) ili Daunbit (engl. Downbeat) je opušteni žanr elektronske muzike. Često se predstavlja kao čil aut muzika, ali sem čil aut muzike u sebi ima elemente drugih žanrova (daba, trip hopa, laundža, fanka, džeza...). Dauntempo je nadređeni pojam ovima i povezuje te žanrove.

Dauntempo se rodio u Beču i doživeo je svoj vrhunac popularnosti 90-ih godina 20. veka. Poznatiji izvođači su Kruder & Dorfmeister, Kid Loco, Thievery Corporation, Boozoo Bajou, Beanfield, A Forest Mighty Black, Afterlife, Dzihan & Kamien, Fila Brazillia, Funki Porcini, Amon Tobin, Zero 7, i Bluetech.

Brejk bit

Brejk bit je izraz koji se koristi kako bi se opisao skup pod-žanrova elektronske muzike, obično okarakterisane upotrebom nestalne 4/4 bubanj matrice (nasuprot konstantnom bitu hausa i trensa). Ovi ritmovi se karakterišu upotrebom sinkopa i poliritmova koji se nalaze u svoj muzici afričkog porekla, kao i u većem delu afro-američke muzike.

Psihodelični trens

Psihodelični trens (engl. Psychedelic trance); Psajtrens (Psytrance); Psaj (Psy), u srpskom jeziku neretko samo: psihodelija, je podvrsta trans muzike. Za razliku od trensa, psihodelični trens je manje melodičan i poseduje elemente psihodelije. Takođe ima jaku bas liniju koja se proteže kroz celu pesmu i koju preklapaju ritmovi bubnjeva i sintesajzera.[1] Muzika je brza, od 120 do 150 bpm a pesme obično traju 8-12 minuta.[2] Ova muzika se krajem 1990-ih godina razvila iz sličnog goa trensa i te dve vrste trensa se puštaju na rejv žurkama.

Istorija

Prvi hipici koji su stigli u Gou, Indija su došli ovde iz više razloga: prelepe plaže, niski troškovi života, prijateljski raspoloženo lokalno stanovništvo, religiozni i duhovni Hindu obredi i veoma dostupan indijski hašiš, koji je do polovine sedamdesetih bio legalan. Jedan od prvih pridošlih je hipik poznat po nadimku "Eight Finger Eddie", i upravo on i njegovi prijatelji su organizovali prve "Goa žurke". U to vreme, žurke su se sastojale samo od grupice prijatelja poređanih oko logorske vatre na plaži uz akustičnu gitaru i ples uz korišćenje halucinogenih droga.

Tokom sedamdesetih prvi Goa didžejevi su puštali muziku psihodeličnih rok bendova kao što su Led zepelin, Grejtful ded, Pink flojd i Dorsi. Godine 1979. začeci elektro muzike su se mogli primetiti u Goi u vidu pesama sastava Kraftverk, ali tek 1983. su didžejevi Laurent i Fred Disko, tesno povezani sa Goa Gil-om, počeli da uvode Goa stil u elektronsku muziku, i ovo se širilo Evropom u vidu sastava Nju order, Frontlajn asembli, Front 242, i mnogih drugih. Trake su bile remiksovane, bez teksta, sa "uvrnutim" melodijama, i uopšteno, zvuk je bio korišćen i sa njime se eksploatisalo na sve moguće načine sve dok trake nisu konačno predstavljene kao kompletni Goa-miksevi. Već do 1985., sva Goa muzika je bila elektronske forme. Bilo je nemoguće nabaviti ovakvu muziku u prodavnicama; čak i danas se prodaja diskova muzike psihodeličnog trensa ne obavlja toliko u prodavnicama koliko preko Interneta. Verovatno prva komercijalno izdata goa trens traka je nastala 1988. i vezuje se za izvođača KLF, a traka se zvala "What Time Is Love". Međutim, u to vreme je goa trens muzika već bila kreirana od strane pionira kao što su The Orb, Juno Reactor, Eat Static i takođe The Infinity Project.

Do kraja 1992. goa trens scena je već funkcionisala samostalno, iako termin "goa trens" nije zvanično upotrebljavan sve do 1994. Novi izvođači su se pojavljivali širom sveta i već ove godine su nastali prvi goa trens festivali, uključujući i Gaia festival u Francuskoj i svetski poznat VooV festival u Nemačkoj, koji se i dalje održava. 1993. godine je izdat prvi album na kome je bio zastupljen isključivo goa trens: Project 2 Trance, na kome su se nalazile trake izvođača kao što su Man With No Name i Hallucinogen. Goa trens je dostigao svoj komercijalni vrhunac između 1996. i 1997., uz pristojnu pažnju medija i neka velika imena didžej scene koja su pristupila pokretu. Ova "groznica" nije dugo trajala i čim je medijska pažnja opala, isto se desilo i sa prodajom muzike, što je za posledicu imalo krah izdavačkih kuća, promoterskih mreža, kao i nekih izvođača. Ova "komercijalna smrt goa trensa" je obeležena izdavanjem kompilacije Let it RIP.

Izrael je takođe imao ulogu u razvoju ove muzike. Sve do 1988. granice Indije su bile zatvorene za Izraelce. Kada su na kraju postale otvorene, veliki broj Izraelaca je otputovao u Indiju nakon završetka služenja obaveznog vojnog roka u potrazi za jeftinim, mirnim mestom za opuštanje. Kada su se vratili u Izrael i sa sobom poneli muziku i drogu, devedesetih su počela prva psihodelična "full moon" okupljanja na izraelskim plažama. Ova muzika nije bila toliko mračna kao moderni mračni psihodelični trans (dark psihodelični trans-dark psy), ali se razlikovala od muzike dostupne široj javnosti. Velika količina Goa muzike koja je pridošla u Izrael i bila puštana u klubovima poslužila je kao inspiracija novim generacijama Izraelaca, od kojih su najpoznatiji Infekted mašrum. Ostali dobro poznati izvođači su Intense Sanity, Astral Projection, IMIX, Elec3, Alchemix i 1200 Micrograms.

Međutim, vlastima i policiji se nisu svidela ova psihodelična okupljanja i, uz toliko veliku mogućnost intervencije policije na istim, fanovi ove muzike su morali da smisle novi način da se maksimalno zabave na celom događaju do njegovog samog kraja. Nastao je Nichonot (Nitzhonot), što znači "pobednički trens". On je bio jednostavan, brz, i izvođen je u kratkim intenzivnim setovima; ovo je omogućilo posetiocima žurki konstantno jako iskustvo od početka do samog kraja žurke.

Godine 1996. promene u muzici su bile toliko velike da termin goa trens već uveliko nije bio odgovarajući, tako da je novi termin psihodelični trens, ili psajtrens, skovan kako bi označavao ovaj muzički pravac. Višeslojne melodije goa trensa su bile zamenjene nešto mračnijim i ponavljajućim oblikom muzike, koji je akcenat davao ritmu. Obeležje ove promene bi mogao biti album "Radio", izdat 1998. godine od strane grupe X-Dream.

Podela psihodeličnog trensa po žanrovima

Trenutno postoji podela psihodeličnog trensa na veći broj podžanrova, kao što su:

* Minimal/Progressive Psy (sporiji i laganiji)
* Full On Psy (melodičniji i nešto brži)
* Dark Psy (mračniji i veoma brz)

Neophodno je reći da su navedeni žanrovi veoma slični jedan drugom, kao što je, uostalom, slučaj i sa svim drugim žanrovima elektronske muzike, kao i da različite grupe ljudi mogu imati različita shvatanja i podele ovog žanra muzike. Ovo se posebno može reći za psihodelični trens, koji je upravo i najrazgranatiji žanr elektronske muzike.

Žanrovi psihodeličnog trensa

Progresivni psihodelični trens

Osnovne karakteristike goa trensa i psihodeličnog trensa se podudaraju. Koristi se ista oprema da bi se muzika napravila, žurke se sprovode po sličnim principima, poklonici oba žanra se nazivaju trenserima, sami poklonici se odlikuju istim stilom oblačenja, koji se sastoji iz odeće jarkih boja, neretko ukrašene znakom ॐ itd. Osnovna razlika ova dva žanra, kao što samo ime kaže, je što se kod psihodeličnog trensa koriste psihodelični motivi, dok se kod goa trensa više pažnje poklanja ritmu i plesu.

Festivali psihodeličnog trensa

Najveća PsyTrance dešavanja u svetu su:

* Full Moon - Nemačka
* VuuV - Nemačka
* Boom - Portugal
* Vision Quest - Japan
* Transylvania Calling - Rumunija
* XXXPerience - Brazil

Značajni izvođači

* 1200 Mics
* Absolum
* Alien Project
* Altom
* Astral Projection
* Astrix
* Atmos
* Atomik puls
* Azax Syndrom - Izrael
* Bamboo Forest
* Beat Hackers
* Bizzare Contact - Izrael
* Cosma
* Cosmosis
* CPU
* Dark Nebula
* Deedrah
* Dino Psaras - Velika Britanija
* Domestic - Izrael
* Doof
* Dynamic
* Eat Static
* Electric Universe
* Eskimo
* Etnica
* Exaile
* Fatali
* Freq
* Fungus Funk
* Gataka
* Gms
* Goa Gil
* Hallucinogen
* Infected Mushroom
* Jaia
* Juno Reactor
* Kindzadza
* Koxbox
* Lish
* Logic Bomb
* Man With No Name
* Melicia
* Menog
* Neuromotor
* Oforia
* Paranormal Attack
* Parasense
* Penta
* Perplex
* Pixel
* Pleiadians
* Prana
* Protoculture
* Psysex
* Raja Ram
* Rinkadink
* Sesto Sento
* Shakta
* Shanti Matkin - Ibica, Španija
* Shift
* Shiva
* Shpongle
* Silicon Sound
* Sirius Isness
* Skazi
* Son Kite
* Space Buddha
* Space Cat
* Space Tribe
* Sun Project
* Suria
* Talamasca
* Ticon
* Transwave
* Tristan
* Vibe Tribe
* Vibrasphere
* Void
* Wizzy Noise
* Wrecked Machines
* X-dream
* Xenomorph
* Xerox
* Yahel
* Zorba


* Alternative Control
* Freaked Frequency
* Silver Sun
* BPM
* Talpa
* Electromance
* Zyce
* Flegma
* Vertex
* Ectima
* Soundformer a.k.a. Lakac
* Argon Sphere
* Spectral Attack
* Electric Plectrum
* Opsy
* Goasia

Trens

Trens ili Trens muzika (engl. Trance music) je vrsta elektronske muzike. Ova muzika se često pušta u noćnim klubovima pa se može nazvati i klupskom muzikom.

Poreklo

Nastao je na prelazu 1980-ih i 1990-ih, kao kombinacija tehno i haus muzike. Frankfurt na Majni se često smatra mestom gde je rođen trens. Sem Nemačke, trens takođe potiče iz drugih delova Evrope, pogotovo Holandije, Belgije i Engleske.

Karakteristike

Muziku karakteriše tempo od 130 bpm do 160 bpm, ponavljajući melodični sintisajzerski delovi, nagle promene glasnoće i prekidi.

Predstavnici

Rani pioniri ovog žanra su DJ Dag, Oliver Lieb i Sven Vath.

Neki od najznačajnijih predstavnika trens muzike su Simon Posford, Tiesto, Paul Van Dyk, Paul Oakenfold, Ferry Corsten, Armin Van Buuren, Above & Beyond, Jonas Steur, John Askew, Marco V., 4 Strings, Sander Van Doorn, Smith & Pledger, Johan Gielen, Celec, Ersa, Fred Baker, Conjure One, Andain i Delerium.

Podvrste

* Asid trens (Acid Trance) - popularan početkom 1990-ih. Karakteriše ga upotreba Roland BT-303 kao glavnog sintisajzera.

Poznatiji autori: Art of Trance, Kai Tracid, Hardfloor.

* Aplifting trens (Uplifting Trance) - nastao u drugoj polovini 1990-ih kao evolucija progresivnog trensa. Karakteriše ga produžena nota u svim elementima (vokali, vodeći sintisajzer, bas) i duži prekidi. Poznatiji autori: Tiesto, Ferry Corsten, ATB, Armin van Bjuren i Paul van Dyk.

* Klasičan trens (Classic Trance) - originalni trens nastao početkom 1990-ih. Poznatiji autori: Westbam, Sven Vath, Cosmic Baby, Mijk van Dijk, Odysee of Noisses, Resistance D.

* Evro-Trance - nastao u Nemačkoj sredinom 1990-ih. Karakterišu ga povišeni tonovi, glasovi i jednostavan tekst. Poznatiji autori: Pulsdriver, Rocco, Special D.

* Goa trens (Goa Trance) - nastao početkom 1990-ih u Goa-i kao mešavine trensa i klasične indijske muzike. Melodija je kompleksna, često se koriste razni "svemirski" efekti a dužina pesama varira od 5-15 minuta. Krajem 1990-ih izgubila je na popularnosti i polako je evoluirala u Psytrance. Poznatiji autori: Astral Projection, Man With No Name, Juno Reactor, Alien Project, Etnica, Prana, Doof.

* Hard trens (Hard Trance) - agresivniji i brži od klasičnog trensa. Stil se pojavio u Frankfurtu 1993. ali je do kraja 1990-ih izgubio na popularnosti. Poznatiji autori: Nostrum, Flutlicht.

* Progresivni trens (Progressive Trance) - pojavio se sredinom 1990-ih a karakteriše ga ponavljajući ritam koji uzrokuje osećaj progresije. Poznatiji autori: ATB, Art of Trance, Sasha, Ticon, Ex-plosion, Frogacult, Son kite, Beat Bizzarre, Antix, B.L.T., Element, Vibrasphere.

* Psytrance - evolucija Goa trensa koja je znatno manje melodična i više futuristička. Poznatiji autori: Infected Mushroom, Astrix, Total Eclipse, Atmos, Tristan, Eskimo.

* Vokal trens (Vocal Trance) - širok pojam koji se odnosi na trens sa potpunim tekstovima. Vokali su najčešće ženski a muzika stilom spada u već gore navedene stilove. Poznatiji autori: Chicane, 4 Strings, Fragma, Tiesto, Armin van Bjuren.

* Elektro trens (Electro Trance) - nastao 2004. Karakteriše ga veliki uticaj elektronske muzike i antem trensa. Poznatiji autori: Ferry Corsten, Gabriel & Dresden.

Haus muzika

Haus (engl. House) je muzički stil elektronske muzike. Nastao je sredinom osamdesetih u Čikagu umiksavanjem disko muzike iz sedamdesetih.

Karakteristike

Za haus je tipičan 4/4 takt, ritmički udarac bas bubnja na svaku četvrtinku (engl. four to the four) i doboša na svaku drugu četvrtinku. Tempo se obično kreće oko 120 taktova u minuti (beat per minute).

Istorija

Haus muzika je nastala sredinom osamdesetih u Čikagu umiksavanjem disko muzike iz sedamdesetih.. U devedesetim godinama iz haus muzike nastaju mnogi drugi stilovi elektronske muzike. Neki od njih su tehno muzika (engl. techno) kao i tehno-haus (engl. tech house), garaž-haus (engl. garage house), i drugi.

Podžanrovi

* Čikago haus
* Ejsid haus
* Dip haus
* Fanki haus
* Progresivni haus
* Elektro haus
* Garaž haus

Predstavnici

Poznati predstavnici su:

* Ron Hardi (Ron Hardy)
* Robert Ovens (Robert Owens)
* Maršal Đeferson (Marshall Jefferson)
* Frenki Nakls (Frankie Knuckles)
* Adonis (Adonis)
* Leri Hrd (Larry Heard)
* Mudimen (Moodyman)
* Tio Periš (Theo Parrish)
* Ron Trent (Ron Trent)

Čil aut

Čil Aut (engl. Chill Out) je izraz izveden iz slenga za "opusti se". Javio se ranih 90-ih kao sveobuhvatan izraz za sporiji, topao, "sladunjav" ritam u savremenoj elektronskoj muzici. U mnogim diskotekama i tehno klubovima postoji neka mirnija soba za relaksaciju sa čil aut muzikom. Sam izraz "Chill Out" uvela je grupa KLF svojim albumom "Chill Out" iz 1990.

Džez

Džez (engl. jazz) je muzički stil koji je nastao u Sjedinjenim Američkim državama početkom XX veka.

Osnovne muzičke karakteristike su: sinkopa, vibrato i stalna muzička pulsacija u taktu 4/4, koja nema odgovarajuću paralelu u klasičnoj muzici. Najuobičajenija forma je tema sa varijacijama koje se improvizuju na stalni harmonijski skelet originalne teme. Usljed toga su stvaraoci u džezu izvođači, a ne kompozitori kao u klasičnoj muzici.

Centralni instrument svakog džez-ansambla je bubanj sa pomoćnim udaraljkama, koji sa klavirom, gitarom i kontrabasom čini ritam-sekciju. Naročito se primjenjuju duvački instrumenti (saksofon, klarinet, truba i trombon, mada ponekad se koriste i flauta, oboa, rog i vibrafon. Veličina ansambla varira od trija do punog simfonijskog džez-orkestra, u kome svaki instrument može imati ulogu soliste. Dok u malim ansamblima svi instrumenti improvizuju na zadatu temu, džez-orkestar se služi pisanim aranžmanima, a improvizuju samo pojedini solisti.

Mada džez muzika ne isključuje mogućnost plesanja, ona se približuje više tipu klasične koncertne muzike nego plesnoj muzici i oštro se razlikuje od šlagera.

Istorijat

U istorijatu džeza prvi period, nazvan „Nju Orleans“, po mestu postanka i nastao je mešavinom muzike američkih crnaca i evropske muzike, završava se oko 1918. godine.

Posle Prvog svetskog rata stvoren je novi stil, nazvan „diksilend“, u kome važnu ulogu ima kolektivna improvizacija.

Oko 1930. godine, nekoliko istaknutih muzičara, među kojima klarinetista Beni Gudmen, stvorilo je tzv. sving, koji se oslanja na zvučnost velikih orkestara i pisane aranžmane.

U toku Drugog svetskog rata, zaslugom saksofoniste Čarlija Parkera, pijaniste Telonijusa Monka i trubača Dizija Gilespija, stvoren je stil po imenu bi-bap - on se od svinga razlikuje sitnijom ritmičkom podelom i većom harmonskom složenošću, u kojoj se ogleda uticaj evropske muzike.

Dalji korak u istom pravcu predstavljao je i kul, stvoren oko 1950. godine dok je poslednja struja, nastala oko 1956. godine, nazvana modern bap.

Poznati predstavnici džeza

Velikoj popularnosti i univerzalnosti džez-muzike doprineli su ne samo heterogeni elementi njegovog umetničkog izraza nego i sami njeni propagatori, izvođači koji su mahom veliki virtuozi na svojim instrumentima:

* trubači: King Oliver, Luis Armstrong, Dizi Gilespi, Hari Džejms, Majls Dejvis, Vinton Marsalis...
* klarinetisti: Beni Gudmen, Sidni Beše, Milenko Stefanović...
* saksofonisti Čarli Parker, Lester Jang, Kolmen Hokins, Soni Rolins, Džon Koltrejn, Vejn Šorter...
* pijanisti: Djuk Elington, Fets Voler, Art Tejtum, Kaunt Bejzi, Telonijus Mank, Herbi Henkok, Čik Korija...
* vibrafonisti: Lajonel Hempton, Geri Barton....
* gitaristi: Đango Rajnhart, Čarli Berd, Džon MekLaflin, Pet Meteni, Frenk Zapa, Al Di Meola, Vojkan Đonović..
* pevači: Besi Smit, Bili Holidej, Ela Ficdžerald...
* vođe velikih orkestara: Beni Gudmen, Glen Miler, Kaunt Bejzi, Sten Kenton...

Uticaj džeza na ostale stilove muzike i kompozitore

Idiome džeza je sa uspjehom primijenio u svojim kompozicijama i Džordž Geršvin, a djelimično je džez uticao i na mnoge druge kompozitore klasičnog smjera: Igor Stravinski, Paul Hindemit, Kurt Vajl, Ernest Kšenek, Darijus Milo, Rolf Liberman i dr.

Bluz

Bluz je vokalni i instrumentalni oblik muzike, koji svoje korene ima u američkoj muzici 19. veka. Prvih decenija prošlog veka izlazi iz anonimnosti i prodire u šire krugove američke i kasnije svetske kulture.

Istorija

Prvi opisi bluza mogu se pronaći tek u tekstovima putopisaca, koji su na putovanjima američkim jugom opisivali pesme Afroamerikanaca, koji su uz tu ritmičku muziku sebi olakšavali rad na plantažama.

Među prvim objavljenim bluz kompozicijama s fiksiranim tekstom i potpisom autora smatra se delo Memfis bluz (engl. Memphis Blues), od Vilijama Hendija (engl. William Christopher Handy), kojeg su nazivali i "ocem bluza" iz 1912. godine. Sledeće godine je ponovno objavljena, u novoj verziji, i s novim tekstom bliža tradicionalnom obliku bluza u formi od 12 taktova. Prava na tu pesmu je prodao za 100 dolara, a iste godine objavljuje Sent Luis Bluz (engl. St. Louis Blues), i zatim (engl. Hesitation Blues ). Nakon što je objavio (engl. Beale Street Blues), (1916.) g. seli se u Njujork gde se nadao da će imati bolje uslove za rad i u kojem je otvorio sopstvenu izdavačku kuću Hendi rikord kompani (engl. Handy Record Company). Godine 1926. objavio je bluz antologiju (engl. Blues: An Anthology: Complete Words and Music of 53 Great Songs), verovatno prvi pokušaj ukupnog dokumentovanja bluza.

Bluz je preko Handijevih dela stigao i do Evrope i to zahvaljujući američkim vojnim orkestrima, koji su pratili američke vojnike za vreme prvih meseci Prvog svjetskog rata. Tako je u Evropi počeo da se razvija stilizovani bluz, a među prvima su ga prihvatili francuski kompozitori Darijus Milhad (fr. Darius Milhaud) i Moris Ravel (fr. Maurice Ravel).

Godine 1920. izdata je ploča sa Mami Smit (engl. Mamie Smith), koja je prvi gramofonski snimak crnog izvođača bluza. Prve pesme su postigle relativan uspeh pa su snimljene i druge dve (engl. Crazy Blues) i (engl. It's Right Here For You), (engl. If You Don't Get It), (engl. Tain't No Fault of Mine), koje su postigle opšti uspeh i s time započinje era "klasičnog bluza", karakteristična po pevačima bluza koje prate džez muzičari poput Kinga Olivera, Luisa Armstronga, Sidneyja Becheta, Charliea Greena.

Urbani velegradski bluz razvija se u crnačkim zajednicama posle Drugog svetskog rata kao manje više samostalna bluz umetnost, koja u početku nije imala nikakve veze s džezom ili zabavnom muzikom i da bi umjesto "Race Records" s vremenom postala "Rhythm and Blues" (RnB) i podloga za novi muzički žanr 1950ih "Rock and roll" (rock 'n' roll).

Poezija bluza

Bluzom dominira ljubavna tematika pisana u muzičkoj formi od 12 taktova i prema tekstu podeljenom na strofe od po tri stiha, pri čemu je drugi identičan s prvim kao
Vikicitati „{{{1}}}“
({{{2}}})

Woke up this morning with the blues down in my soul
Woke up this morning with the blues down in my soul
Saying "My baby gone and left me, got a heart as black as coal"


U bluzu se retko peva o sreći i zadovoljstvu, on je poezija čežnje, rastanaka i očekivanja, ličnih katastrofa i padova. Govori o ljubavi zrelih ljudi, čija je ljubav ili jednostavna privrženost nastala s godinama, ili probuđena strast muškarca i žene. Ženska nevera u bluzu je vrlo često prihvaćena kao nužnost i neizbežnost o kojoj se uz igru reči peva na sasvim pomirljiv način.

Bluz pesme govore o ljudima koji se ne mogu zadržati na jednom mjestu, već stalno negdje odlaze, beže od svega i svačega. Tako su zahvaljujući migracijama crnačkog stanovništva bluzom opevana putovanja vozom, drumovima, brodovima.

Čiste socijalne teme su vrlo retke u bluzu, ali i o njima se peva kao i o svim sitnim realnostima svakodnevnice.

Istaknuti primer politički vrlo angažiranog bluza je pevač J.B. Lenor (engl. J.B. Lenoir), koji je pevao o nepravdi, rasizmu i vojnicima u vijetnamskom ratu:

I never will go back to Alabama, that is not the place for me (2x)
You know they killed my sister and my brother,
and the whole world let them peoples go down there free

ili deprimirajući Rođen mrtav (engl. Born Dead):

Every black child born in Mississippi,
You know that poor child was born dead.

Uz sve nevolje koje je bluz opisivao i silne neprilike u koje su dolazili njegovi likovi na svojim besciljnim putovanjima, naravno da se razvio i takozvani zatvorski bluz (engl. Jailhouse Blues), koji bi se mogao čak smatrati podvrstom bluza kojeg nalazimo kod mnogih izvođača.

Sent Luis Bluz - partitura

Za talas oduševljena prema bluzu zaslužni su Bluz braders (engl. The Blues Brothers), bend kojeg su vodila dva komičara Džon Beluši i Den Akrojd. Oni su bili članovi originalnog sastava televizijskog NBC šoua Uživo subotom uveče (engl. Saturday Night Live), na kojem su kasnije i prvi put nastupili pod imenom Blues Brothers 1977. godine. Sa svojim konceptom su imali toliko uspeha i zadovoljstva, da su počeli nastupati i izvan emisije, a na kraju su snimili i istoimeni film. Bez obzira na ime, većina pesama Blues Brothersa su bili soul i R&B klasici.

Rani kantri bluz

* Barbecue Bob (1902.-1931.)
* Blind Blake (1893.-1933.)
* Big Bill Broonzy (1893./1898.-1958.)
* Ida Cox (1896.-1967.)
* Gary Davis (1896.-1972.)
* Sleepy John Estes (1904.-1977.)
* Blind Boy Fuller (1908.-1941.)
* Jesse Fuller (1896.-1976.)
* Son House (1886./1902.-1988.)
* Alberta Hunter (1895.-1984.)
* Mississippi John Hurt (1893.-1966.)
* Skip James (1902.-1969.)
* Blind Lemon Jefferson (1893.-1929.)
* Blind Willie Johnson (1902.-1945.)
* Lonnie Johnson (1894.-1970.)
* Robert Johnson (1909./1912.-1938)
* Tommy Johnson (1896.-1956.)
* Louis Jordan (1908.-1975)
* Leadbelly (1885.-1949.)
* Furry Lewis (1899.-1981.)
* Mance Lipscomb (1895.-1976.)
* Cripple Clarence Lofton
* Fred McDowell (1904.-1972.)
* Brownie McGhee (1915.-1996.)
* Blind Willie McTell (1901.-1959.)
* Memphis Blues Band
* The Memphis Jug Band
* Big Maceo Merriweather
* Memphis Minnie (1897.-1973.)
* Charlie Patton (1893.-1934.)
* Ma Rainey (1886.-1939)
* Tampa Red (1904.-1981.)
* Bessie Smith (1894.-1937.)
* Mamie Smith (1883.-1946)
* Victoria Spivey
* Frank Stokes (1888.-1955.)
* Sonny Terry (1911-1986.)
* Bessie Tucker
* Sippie Wallace (1898-1986)
* Washboard Sam
* Peetie Wheatstraw (1902.-1941)
* Bukka White (1909.-1977.)
* Josh White (1914. ili 1915.-1969.)
* Sonny Boy Williamson I (1914.-1948.)

Rani urbani bluz

* Gladys Bentley (1907.-1960.)
* Lucille Bogan (1897.-1948.)
* Thomas A. Dorsey (1899.-2099.)
* Lil Green (1919.-1954.)
* Lucille Hegamin (1894.-1970.)
* Alberta Hunter (1895.-1984.)
* Ma Rainey (1886.-1939.)
* Clara Smith (1894.-1935.)
* Mamie Smith (1883.-1946)
* Bessie Smith (1894.-1937.)
* Ethel Waters (1896-1977.)

Džez - bluz pre Drugog svetskog rata

* Albert Ammons (1907.-1949.)
* Louis Armstrong (1901.-1971.)
* Sidney Bechet (1897.-1959.)
* Leroy Carr (1905.-1935.)
* Floyd Dixon
* Johnny Dodds (1892.-1940.)
* Champion Jack Dupree (1909.-1992.)
* Ivory Joe Hunter
* St. Louis Jimmy Oden (1903.-1977)
* Little Brother Montgomery (1906.-1985.)
* Joe McCoy (1905.-1950.)
* Papa Charlie McCoy (1909.-1950.)
* Jay McShann
* Jelly Roll Morton (1890.-1941.)
* Jimmy Rushing (1902.-1972.)
* Roosevelt Sykes (1906.-1983.)
* Big Joe Turner (1911.-1985.)
* Sam Taylor
* T-bone Walker (1910.-1975.)
* David Honeyboy Edvards (1915.)

Moderni bluz posle 1950-e godine

* Lonnie Brooks
* Clarence Gatemouth Brown (1924.-2005.)
* Eric Clapton (rođen 1945.)
* Albert Collins (1932.-1993.)
* Robert Cray (rođen 1953.)
* Fabulous Thunderbirds
* Ted Hawkins
* John Lee Hooker (1917.-2001.)
* Colin James (rođen 1964.)
* Etta James (rođena 1938.)
* B. B. King (rođen 1925.)
* Freddie King (1934.-1976.)
* John Mayall (rođen 1933.)
* Keb' Mo' (rođen 1951.)
* Rufus Thomas (1917.-2001.)
* Stevie Ray Vaughan (1954.-1990.)
* Kazumi Watanabe (rođen 1953.)
* Johnny Winter (rođen 1944.)

Bluz u rok-u kasnih 1960-ih

* Allman Brothers Band
* The Animals
* Captain Beefheart
* Canned Heat
* Cream
* Creedence Clearwater Revival
* Fleetwood Mac
* Free
* Hot Tuna
* Jimi Hendrix
* Johnny Winter
* Raj Kuder
* Humble Pie
* Janis Joplin (1943.-1970.)
* Alexis Korner
* Led zepelin
* John Mayall & the Bluesbreakers
* The Rolling Stones
* The Fabulous Thunderbirds
* Santana
* Taste i Rory Gallagher
* Ten Years After
* Van Morrison
* The Yardbirds
* ZZ Top

Bluz od 1990-e

* Ana Popovic (rođena 1976.)
* Tab Benoit (rođen 1967.)
* Deanna Bogart (rođena 1960.)
* Kenny Brown
* R. L. Burnside (1926.-2005.)
* Tommy Castro (rođen 1959.)
* Joanna Connor (rođena 1962.)
* Chris Duarte (rođen 1964.)
* Ronnie Earl (rođen 1953.)
* Tinsley Ellis (rođen 1957.)
* Sue Foley (rođena 1968.)
* Anson Funderburgh (rođen 1954.)
* Anthony Gomes (rođen 1975.)
* Alvin Youngblood Hart (rođen 1965.)
* Jeff Healey (rođen 1966.)
* Colin James
* Gene Kelton
* Junior Kimbrough (1930.-1998.)
* Chris Thomas King (rođen 1964.)
* Jonny Lang (rođen 1981.)
* Harry Manx
* Keb Mo' (rođen 1951.)
* Coco Montoya
* Kenny Neal (rođen 1957.)
* North Mississippi All Stars
* Asie Payton (1937.-1997.)
* Kelly Joe Phelps
* Kenny Wayne Shepherd (rođen 1976.)
* Susan Tedeschi (rođena 1970.)
* Jimmy Thackery (rođen 1953.)
* Joe Louis Walker (rođen 1949.)
* William Elliott Whitmore

Pop je ili skracenica za zabavnu muziku ili, cesce, naziv za jedan od podzanrova zabavne muzike.
U pravilu, pop-muzika sadrzi jednostavne, pamtljive melodije s refrenima koji lako ulaze u uvo. Cesto imaju udicu - jednu ili više muzickih, ritmickih ili vokalnih zamisli dizajniranih da ponavljanjem privuku slusateljevu paznju.
Pop muzika je najcesce pristupacna svakome, cak i muzickom pocetniku.
Izraz pop ponekad ima i pejorativno znacenje, odnosno njime se opisuje vulgarizacija, komercijalizacija i gubitak dubljih sadržaja u nekom muzičkom žanru u svrhu podilaženja ukusima masa.

Pop muzika se pojavila sredinom 1950-ih godina u Sjedinjenim Drzavama. Tokom proslosti razliciti stilovi muzike sirom sveta uzivali su veliku popularnost kroz odredjeni vremenski period, ali niti jedan se ne može uporediti s velikim uticajem koji je postigla pop muzika, te osvojila veći deo sveta.
Pop muzika imala je veliki uticaj na mlade, pogotovo u posleratnom vremenu kada su mladje generacije zahtevale da budu prihvacene pod vlastitim uslovima. Novi muzicki stil omogućio im je oslobadjanje od inhibicije i zabavu bez ustrucavanja. Dodavanjem doo-wopa kompozicijama pop muzika je sa svojim neugodnim ritmom i grubim tekstovima bila prvi spoj seksualne energije i tinejdzerskog buntovnistva.
U to vrijeme sredinom 1950-ih zahvaljujući velikoj popularnosti Buddya Hollyja i Elvisa Presleya, prodaja gitara dosegla je svoj vrhunac, a pop muziku poceli su izvoditi i sami tinejdzeri. Uskoro po citavoj Europi i Americi pojavljuju se brojni novi mladenacki sastavi.
Sredinom 1960-ih godina veliku popularnost u pop muzici stekli su Beatlesi cija se muzika temeljila na bubnjevima i gitari.
Krajem 1970-ih pop muzika je do tada vec stvorila posve razliciti stil rock muzike, te se sve vise povezuje s komercijalizacijom najboljem i eksploatacijom u najgorem slučaju. Pop muzika prvenstveno je bila privlacna mladjoj generaciji i tinejdzerima.

Zanrovi pop muzike:

Pop muzika se preklapa sa skoro svim muzickim pravcima. Neki od pop-zanrova su:
Kantri pop
Latino pop
Hip hop
Elektro pop
Pop rok
Pop metal
Tehno pop

Poznati pop muzicari:
Kralj popa - Michael Jackson
Kraljica popa - Madonna
Diana Ross
George Michael
Prince
Duran Duran
Janet Jackson
Celine Dion
Kylie Minogue
The Beach Boys
Robbie Williams
Britney Spears
Justin Timberlake