BUTTERFLY

Oi! je podžanr pank roka nastao među radničkom omladinom u Velikoj Britaniji krajem 1970-tih godina.[1]

Oi! muzika i prateća subkultura imaju sledbenike među pankerima, skinhedima i fudbalskim navijačima. Ovaj pokret delimično je nastao kao odgovor na prvi talas pank roka koji je, prema mišljenju pripadnika Oi! subkulture, izgubio vezu sa izvornim pank idealima i publikom, koja je mahom poticala iz radničke klase.

O Oi! muzici, kao izdiferenciranoj podvrsti panka, može se govoriti od kasnih 70-ih godina 20. veka, nakon što je pank rok već doživeo komercijalni uspeh, ali još uvek nekoliko godina pre početka dominacije hardkor pank zvuka. Stilski, Oi! je nastao mešanjem muzike ranih pank bendova kao što su Seks Pistols (Sex Pistols), Kleš (The Clash), Ramons (Ramones) i Džem (The Jam) sa horskim refrenima tipičnim za navijačke pesme, uz uticaje ranih britanskih rok bendova poput Roling Stons (Rolling Stones) i Hu (The Who), pab-rok bendova kao što su 101ers i Edi en d Hot Rods (Eddie and the Hot Rods) i glem-rok grupa Slejd (Slade), Svit (Sweet) i drugih. Direktni prethodnici žanra i, moglo bi se reći, prototipski Oi! sastavi bile su rane pank grupe Šem Siksti Najn (Sham 69), Kok Sperer (Cock Sparrer) i Menas (Menace).

Novi stil u početku je u muzičkoj štampi nazivan ulični pank (street punk, streetpunk), novi pank (new punk) ili pravi pank (real punk)[2], a kasnije su korišćeni i drugi nazivi, kao što su ulični rok (street rock), ulični rokenrol (street rock 'n' roll), oi!-stritpankpank, stritpank-oi! itd.[3][4] Rok novinar Geri Bušel (Garry Bushell) je prvi 1980. u magazinu “Saunds” (Sounds) pokret nazvao Oi!, po uzrečici koju je Stinki Tarner (Stinky Turner), pevač Kokni Ridžektsa (Cockney Rejects) uzvikivao između pesama na koncertima. U uličnom žargonu istočnog Londona, reč “oi” znači “hej” ili “ćao”.

Neki od prvih muzičkih sastava koji su eksplicitno nazivani Oi! grupama su Kokni Ridžekts, Andželik Apstarts (Angelic Upstarts) i Forskins (4-Skins). Ubrzo posle toga pojavljuju se i drugi predstavnici žanra, među kojima su najpoznatiji Biznis (The Business), Blic (Blitz), Blad (The Blood), Piter en d Test Tjub Bejbis (Peter and the Test Tube Babies), Infa Rajot (Infa Riot), Partizans (The Partisans), Red Alert, Gonads, Opresd (The Oppressed)[5] i mnogi drugi.

Vrhunac popularnosti i komercijalnog uspeha Oi! panka bio je početkom 1980-tih. Do sredine '80-ih pokret je izgubio na popularnosti i značaju u Velikoj Britaniji, ali se raširio po ostatku Evrope (posebno u Nemačkoj, Španiji, Italiji i Francuskoj), Severnoj Americi (pogotovo istočna obala SAD), Aziji (Japan, Malezija) i drugim delovima sveta. Među srpskim bendovima koji se izjašnjavaju (ili su se u nekom trenutku svoje karijere izjašnjavali) kao Oi!-pank najpoznatiji su Dva minuta mržnje, Ritam nereda, Generacija bez budućnosti, Šaht, Direktori, Provokacija, Pure Impact, Jedino rešenje i drugi.

Ideološki, većina Oi! grupa i publike je u početku bila levičarski i populistički orijentisana ili apolitična. Tekstovi pesama govorili su o nezaposlenosti, radničkim pravima, policijskoj brutalnosti i državnoj represiji[2], i uglavnom su bili upereni protiv politike desničarske vlade Margaret Tačer, ali su govorili i o ne toliko striktno političkim temama kao što su ulično nasilje, fudbal, seks i alkohol. Iako je vremenom u javnom mnjenju preovladalo mišljenje da je Oi! subkultura pretežno povezana sa skinhedima, većina ranih Oi! grupa i njihovih sledbenika je bila sastavljena od pankera ili individua koje se ne mogu svrstati ni pod “pank” ni pod “skinhed” odrednicu (tzv. herberti). U drugom talasu Oi! bendova pojavljuju se i izvođači koji se deklarišu kao patriote, desničari ili nacionalisti, poput Lest Rizort (The Last Resort), Kombat Ejti For (Combat 84), Kondemd Ejti For (Condemned 84) i Sekšn Fajv (Section 5), ali izbegavaju povezivanje sa rasizmom i neonacizmom.

Zbog povezanosti dela skinhed-subkulture sa ekstremno desničarskim političkim organizacijama kao što su Nacionalni front (National Front) i Britanski pokret (British Movement), u brojnim medijima i pojedinim rok istorijama Oi! pokret je okarakterisan kao fašistički i rasistički[2], uprkos činjenici da neki od glavnih predstavnika Oi! panka, kao npr. Angelic Upstarts, zauzimaju otvoreno levičarske i antifašističke stavove[2] [6]. I mnogi drugi bendovi, poput Infa Rajot, Biznis i Opresd, učestvovali su u antirasističkim koncertima i kampanjama. Pokret neonacistički orijentisanih skinheda razvijao se odvojeno od Oi! panka i proizveo je nekoliko zasebnih muzičkih stilova, kao što su tzv. RAC (Rock Against Communism – rok protiv komunizma), white rock (beli, tj. belački rok), hejtkor (podvrsta hardkora sa rasističkim tekstovima), Viking rock itd. Konfuziju izazivaju i rodonačelnici RAC žanra, bend Skrudrajver (Skrewdriver), koji je karijeru započeo kao klasičan pank bend, da bi njegovi članovi kasnije prihvatili imidž skinheda i zauzeli otvoreno ekstremističke stavove, a muzički se više okrenuli u pravcu hevi metala i hard roka, nikad sebe ne povezujući sa Oi! grupama.

Većina britanskih medija povezala je Oi! sa rasizmom i ekstremno desničarskim ideologijama nakon incidenta tokom koncerta grupa Biznis, Forskins i Lest Rizort 4. jula 1981. u londonskom kvartu Sauthol (Southall), pretežno naseljenom imigrantima iz Azije. Nakon što je u okolini primetila nekolicinu aktivista Nacionalnog fronta [7], grupa mladih imigranata bacila je molotovljev koktel na lokal "Hamborough Tavern" u kom se koncert održavao, pogrešno verujući da se u njemu održava neonacistički skup, nakon čega su usledili neredi. Negativne reakcije javnosti je izazvao i naziv kompilacijskog Oi! albuma “Strenght Thru Oi!”, čiji naziv je bio upadljivo sličan nacističkom sloganu iz vremena Trećeg rajha - “Strenght Through Joy”. Osim toga, na omotu albuma se pojavila fotografija Nikija Krejna (Nicky Crane), deklarisanog rasiste i aktiviste Britanskog pokreta. Geri Bušel, koji je sastavljao kompilaciju, tvrdio je da je naslov parodija na naziv albuma škotskog pank benda Skids (The Skids) - “Strenght Thru Joy", da mu identitet osobe na omotu ploče nije bio poznat, i da ga je saznao iz dnevnih novina “Daily Mail”[2]. Bušel, u to vreme socijalista po političkom opredeljenju (kasnije se izjašnjavao kao liberal), izjavio je da je “ironično da ga kao ekstremnog desničara etiketiraju novine koje su 30-ih godina podržavale Crnokošuljaše Osvalda Mozlija, Musolinijevu invaziju Abisinije i sporazum Hitler – Čemberlen.”

Moda

Sledbenici Oi! pokreta mogu se prepoznati po uobičajenoj pank i skinhed odeći, i modnim detaljima kao što su Dr. Martens čizme i cipele, kožne jakne (često ukrašene metalnim nitnama, bedževima, prišivcima, natpisima), pilotske jakne (najpopularnije su tzv. “kombat” jakne proizvođača “Alpha Industries”), “harington” jakne, jakne i prsluci od džinsa, majice (često sa logotipima muzičkih grupa i natpisima povezanim sa pank i skinhed subkulturom), “Fred Perry” i “Ben Sherman” majice i džemperi, "Lonsdale" dukserice i majice, Levi's i Wrangler farmerice (ponekad izbleđene varikinom), tregeri, opasači sa nitnama, radničke kape, tetovaže itd. Frizure karakteristične za Oi! su obrijana glava ili savim kratka kosa, kao i razne varijante pank frizura (“bodlje”, “čirokane” itd.).